Jesteś naszym priorytetem - sprawdź nasze standardy jakości oraz jak zarabiamy.
Masz książeczkę mieszkaniową „z PRL-u”? Sprawdź, jakie zmiany weszły w życie, byś mógł ją zlikwidować
Dzisiaj będzie nie na temat promocji bankowych. Nie będzie to też żadna recenzja żadnego fintechu. Będzie za to informacja o zmianach w przepisach dotyczących likwidacji Oszczędnościowych Książeczek Mieszkaniowych. Pamiętasz ten relikt PRL-u? Jeśli go jeszcze posiadasz, przeczytaj ten artykuł. Ponieważ jeśli nic ze swoją książeczką nie zrobisz, to później możesz z niej nie wypłacić oszczędności w ogóle.
A dlaczego zajęłam się tematem, który jest tak bardzo nie na temat tej strony? Ponieważ, gdyby nie przypadek i to, że sama likwidowałam teraz taką książeczkę, o wprowadzonych zmianach nic bym nie wiedziała. I gdybym mieszkanie kupowała za rok, a nie teraz, to już tych nędznych resztek oszczędności z książeczki bym wypłacić nie mogła. I nikt mnie o tym nie poinformował. I byłabym wdzięczna stronie, którą obserwuję, za wrzucenie takich informacji odpowiednio wcześnie.
Oszczędnościowe Książeczki Mieszkaniowe w PKO BP – nowa ustawa
Wszystko zaczęło się rok temu, w 2021, kiedy to od 19 stycznia zaczęły obowiązywać nowe regulacje dla posiadaczy książeczek mieszkaniowych, założonych przed 23 października 1990 roku. Nie od dziś wiadomo, że kolejnym rządom temat książeczek mieszkaniowych jest solą w oku. Wypłata premii gwarancyjnych jest dla budżetu państwa obciążeniem. Na przykład w 2019 roku poszło na ten cel 235 mln złotych. Państwo stwierdziło więc, że chce wiedzieć, ile jeszcze książeczek pozostało niezrealizowanych. W tym celu została powołana Ustawa z dnia 10 grudnia 2020 r. o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa.
Co zawiera ustawa?
Ustawa to nie tylko obowiązek rejestracji, o którym napiszę szerzej za moment. To również zmiana w zakresie sytuacji, w których możesz zlikwidować książeczkę z premią gwarancyjną. Tu akurat zmiana na plus.
Do tej pory premię gwarancyjną można było uzyskać przy bardzo ograniczonych warunkach, przede wszystkim w momencie zakupu mieszkania czy budowy domu.
Teraz to się nieco zmieniło. Możesz otrzymać środki z książeczki, jeśli:
- kupujesz mieszkanie lub dom w ramach współwłasności (min. 1/4)
- nabywasz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej w częściach ułamkowych (min. 1/4)
Wiecie o co tu chodzi? Teraz państwo pozwala Ci kupić mieszkanie z nieślubnym partnerem i przy tej okazji zrealizować książeczkę – o ile nabędziesz min. 1/4 mieszkania czy domu. Wcześniej – sorry, nie jesteście małżeństwem to nie kupicie mieszkania wspólnie. Tzn kupić kupilibyście, ale o książeczce mogłeś zapomnieć. Zresztą to samo dotyczyło sytuacji zakupu nieruchomości na spółkę z rodzicami. O tym dowiedziałam się przypadkiem, w banku, kiedy przyszłam zrealizować swoją książeczkę. Niestety pracownicy PKO BP (pomimo że minął już rok od wejścia w życie nowych przepisów) upierali się, że skoro kupuję mieszkanie z partnerem, nie małżonkiem, to ABSOLUTNIE książeczki nie zrealizuję. Muszę w tym celu mieć ślub. Uparłam się, że to ja mam rację, książeczka została wysłana, po niecałych 2 tygodniach pieniądze trafiły na moje konto.
Lecimy dalej, kiedy jeszcze możesz zrealizować książeczkę:
- podczas zapłaty części ceny lokalu mieszkalnego (ponad 3% wartości odtworzeniowej lokalu), na podstawie umowy najmu instytucjonalnego (z dojściem do własności);
- kiedy wymieniasz okna (min. 2) montujesz, wymieniasz lub modernizujesz instalację gazową, elektryczną, wodno–kanalizacyjnej w mieszkaniu lub domu, którego jesteś właścicielem;
- kiedy dokonujesz termoizolacji domu, na przykład ocieplenia, wymiany pieca (wydatki co najmniej 6 tys. zł);
- podczas ponoszenia opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności przez co najmniej 5 lat, jeżeli opłata związana jest z lokalem mieszkalnym lub domem jednorodzinnym.
Wszystko wygląda pięknie, prawda? Więc o co ten szum? Już przechodzę do meritum.
Obowiązek rejestracji Książeczki Mieszkaniowej w banku PKO BP
Chodzi o to, że do końca 2022 roku książeczki muszą być zarejestrowane w banku PKO BP. Jeśli pójdziesz i ją zarejestrujesz – to nie ma problemu. W momencie, jak będziesz chciał skasować książeczkę, zrobisz to na starych zasadach.
PRZYKŁAD
Rejestrujesz książeczkę mieszkaniową w 2022 roku w banku. W 2023 roku kupujesz mieszkanie. Masz 90 dni od podpisania aktu notarialnego na to, by iść do banku i zrealizować książeczkę.
Gorzej, jeśli się spóźnisz. Bowiem jeśli nie zarejestrujesz książeczki do końca 2022 roku to owszem, zrobisz to później, ale zrealizować ją będziesz mógł dopiero w kolejnym roku kalendarzowym. I tu jest pies pogrzebany.
PRZYKŁAD
Nie rejestrujesz książeczki w 2022 roku. W lutym 2023 roku kupujesz mieszkanie. Po podpisaniu aktu idziesz z książeczką i aktem do banku, żeby wypłacić oszczędności. Pani w PKO BP mówi Ci, że niestety, ona może ją tylko zarejestrować. Zrealizować możesz ją dopiero po 1 stycznia 2024 roku. Niestety, po zakupie mieszkania masz 90 dni na realizację książeczki, a musisz z tym czekać do stycznia 2024.
Efekt? Nie zrealizujesz książeczki na zakup mieszkania, bo jej nie zarejestrowałeś, a czas na realizację 90 dni minął.
Widzisz już, o co mi chodzi? Z jednej strony obowiązek rejestracji, z drugiej strony – termin na realizację pozostaje niezmieniony. I w efekcie zostajesz z niezrealizowaną książeczką. Możesz ją oczywiście zlikwidować podczas wymiany okien, termoizolacji, itp. Ale umówmy się, jeśli kupiłeś mieszkanie od dewelopera, raczej tego nie będziesz robić w najbliższych latach.
Mam wrażenie, że takim działaniem rząd ma nadzieję, że nie będzie musiał takim osobom wypłacać oszczędności z książeczki w ogóle. Że ktoś w końcu zrezygnuje, nie będzie kolejnej okazji, zapomni o książeczce podczas remontu.
Co mnie jeszcze denerwuje – nikt nie poinformował posiadaczy książeczek o tych zmianach. Owszem, na stronie banku można się dogrzebać do tych informacji. Na niektórych portalach są na ten temat artykuły. Ale jeśli, tak jak ja, książeczką zaczynasz interesować się dopiero w momencie, kiedy jest potrzebna, to szansa na przegapienie tych informacji jest ogromna. Ja znalazłam je sama, w styczniu tego roku, szukając informacji, jak wygląda procedura likwidacji. A czytam dużo, odwiedzam strony banków notorycznie, spędzam sporo czasu na portalach finansowych. Przez rok nie rzuciła mi się w oczy żadna taka informacja.
Dla zainteresowanych, tutaj LINK z dokładnymi informacjami na stronie banku PKO BP.
Podsumowanie
Z tego taki morał mamy: masz książeczkę – idź ją zarejestruj w PKO BP jak najszybciej. Powiedz o tym obowiązku rodzinie, znajomym. Szacuje się, że niezrealizowanych książeczek nadal jest ponad milion. Czyli co 37 osoba trzyma ten relikt PRL-u w szufladzie. Posiadacze książeczek stracili już i tak dużo, dlaczego mają tracić wszystko?
UWAGA
Ten wpis powstał na bazie moich doświadczeń i ma charakter informacyjny. Jeśli masz jakieś pytania co do samej likwidacji czy rejestracji to niestety, nie pomogę – musisz udać się z tym do banku.
„Dzień dobry Pani Magdaleno,
dziękuję za ponowny kontakt z nami.
Zgadza się, jeśli książeczkę zarejestruje Pani w marcu 2023 r. to o wypłatę premii będzie mogła się Pani ubiegać dopiero od 1 stycznia 2024r.
Na złożenie wniosku ma Pani wyznaczony ustawowy termin 90 dni, więc w styczniu 2024r. nie będzie mogła się Pani ubiegać o wypłatę premii gwarancyjnej za mieszkanie zakupione w lutym 2023r. . Może Pani złożyć wniosek o likwiadcję książeczki z jednoczesną rezygnacją z prawa do premii gwarancyjnej. W takiej sytuacji na wniosku składa Pani oświadczenie o zrzeczeniu się z prawa do premii gwarancyjnej i składa Pani oświadczenie, iż nie ma podstaw prawnych do reaktywowania książeczki.
Jeśli będzie Pani potrzebowała dodatkowych informacji, proszę śmiało kontaktować się z nami. Chętnie pomożemy.”
2. Warunki uzyskania premii gwarancyjnej:
1) Książeczka mieszkaniowa podlega obowiązkowej rejestracji w banku prowadzącym jej obsługę, dokonywanej na
wniosek właściciela. Dniem rejestracji książeczki mieszkaniowej jest dzień złożenia wniosku o tę rejestrację.
W związku z tym wymogiem, w przypadku złożenia wniosku o likwidację książeczki:
a) do 31 grudnia 2022 r. – zasady likwidacji nie ulegają zmianie,
b) od 1 stycznia 2023 r.:
i. dla książeczek zarejestrowanych do 31 grudnia 2022 r. – zasady likwidacji się nie zmienią, nawet jeśli
czynność uprawniająca do wypłaty premii gwarancyjnej została dokonana po 1 stycznia 2023 r.,
ii. dla książeczek zarejestrowanych po 1 stycznia 2023 r. – uprawnienie do złożenia wniosku o likwidację
książeczki mieszkaniowej i wypłatę premii gwarancyjnej właściciel książeczki mieszkaniowej uzyskuje w dniu
1 stycznia roku następującego po roku rejestracji tej książeczki. Termin na złożenie wniosku wynosi 90 dni
licząc od dnia:
– 1 stycznia kolejnego roku od dnia rejestracji książeczki mieszkaniowej, jeśli czynność uprawniająca do
wypłaty premii gwarancyjnej została dokonana w roku, w którym dokonano rejestracji książeczki
mieszkaniowej albo
– dokonania czynności uprawniającej do wypłaty premii gwarancyjnej, jeśli rejestracji książeczki
mieszkaniowej dokonano w latach poprzedzających rok, w którym dokonano czynności uprawniającej do
wypłaty premii gwarancyjnej.